iSLam Dininde Gıybet Hakkında Ayet ve Hadisler

İslam’da Gıybetin Hükmü: Ayetler ve Hadisler Işığında Derinlemesine Bir İnceleme

Gıybet, İslam ahlakının en önemli konularından biri olup, toplum düzenini ve bireyler arası ilişkileri zedeleyen büyük günahlardan biridir. Kur’an-ı Kerim’de ve Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) hadislerinde gıybetin çirkin bir davranış olduğu vurgulanmış ve Müslümanların bundan uzak durması gerektiği ifade edilmiştir. Bu yazımızda, gıybetin İslam’daki yerini, zararlarını ve kurtuluş yollarını detaylı bir şekilde ele alacağız.

Gıybet Nedir?

Gıybet, bir kişinin arkasından hoşlanmayacağı şekilde konuşmak, onun kusurlarını başkalarına anlatmak ve küçük düşürücü ifadeler kullanmaktır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), gıybeti şu şekilde tanımlamıştır:

“Gıybet nedir, bilir misiniz?” Ashab-ı Kiram: “Allah ve Resûlü daha iyi bilir” dediler. Resûlullah (s.a.v.): “Kardeşini hoşlanmayacağı şeyle anmandır” buyurdu. Bir sahabi: “Eğer söylediğim şey kardeşimde varsa, yine de gıybet olur mu?” diye sordu. Peygamberimiz (s.a.v.): “Eğer söylediğin şey onda varsa, gıybet etmiş olursun. Eğer yoksa, ona iftira etmiş olursun.” (Müslim, Birr, 70)

Bu hadis, gıybetin ne kadar tehlikeli ve sakınılması gereken bir davranış olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Kur’an-ı Kerim’de Gıybetin Haram Kılınması

Kur’an-ı Kerim’de gıybet etmek, ölmüş bir kardeşinin etini yemek gibi çirkin bir davranış olarak nitelendirilmiştir. Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

“Ey iman edenler! Zannın birçoğundan kaçının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını araştırmayın. Birbirinizi gıybet etmeyin. Sizden biri ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! O hâlde Allah’tan korkun. Şüphesiz Allah, tevbeyi çokça kabul edendir, çok merhamet edendir.” (Hucurât, 49/12)

Bu ayet, gıybetin ne kadar kötü ve iğrenç bir fiil olduğunu gözler önüne sermektedir. Müslümanların bu davranıştan sakınmaları gerektiği ve Allah’a karşı sorumlu oldukları vurgulanmaktadır.

Gıybetin Zararları

Gıybet, bireysel ve toplumsal birçok zarara yol açmaktadır. İşte gıybetin bazı zararları:

1. Toplumsal Fitneye Sebep Olur: Gıybet, bireyler arasındaki güveni zedeler ve sosyal huzursuzluklara neden olur. İnsanlar arasında kin ve düşmanlık tohumları eker.
2. Günah Kazandırır: Peygamber Efendimiz (s.a.v.), gıybetin ahirette büyük bir azaba sebep olacağını bildirmiştir. Gıybet eden kişi, kul hakkına girerek büyük bir günah işlemiş olur.
3. Kardeşlik Bağlarını Zayıflatır: Müslümanlar arasında sevgi ve muhabbetin yerine dedikodu ve iftirayı koyarak kardeşlik ilişkilerini bozar.
4. Kalbi Karartır: Gıybet, insanın ruhunu kirleten ve kalbini karartan kötü bir alışkanlıktır. Manevi olarak kişiyi yıpratır ve Allah’ın rızasından uzaklaştırır.

Gıybetten Kurtulmanın Yolları

Gıybetten kaçınmak ve bu kötü alışkanlıktan kurtulmak için aşağıdaki adımları uygulamak gerekir:

1. Allah’ı Çokça Anmak: Allah’ı sürekli hatırlayan ve O’nun emirlerine uyan bir kimse, dilini boş ve zararlı sözlerden korur.
2. Susmanın Faziletini Hatırlamak: Peygamber Efendimiz (s.a.v.), “Kim Allah’a ve ahiret gününe iman ediyorsa, ya hayır söylesin ya da sussun.” (Buhârî, Edeb, 31) buyurarak susmanın önemini vurgulamıştır.
3. Gıybet Edilen Ortamlardan Uzak Durmak: Bir ortamda gıybet yapılıyorsa, oradan uzaklaşmak veya konuyu değiştirmek en iyi çözümdür.
4. Tövbe ve Helalleşmek: Gıybet eden kişi, önce Allah’a tövbe etmeli, ardından hakkında konuştuğu kişiden helallik dilemelidir.
5. Güzel Sözler Söylemeye Alışmak: Boş ve zararlı konuşmalar yerine, güzel sözler söylemek ve insanları iyilikle anmak, kalbi ve ruhu güzelleştirir.

Sonuç

İslam ahlakında gıybet, kesinlikle sakınılması gereken büyük bir günahtır. Kur’an-ı Kerim ve hadislerde gıybetin zararları açıkça belirtilmiş, Müslümanların bu kötü huydan uzak durmaları istenmiştir. Gıybetin bireyler ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerini göz önünde bulundurarak, dilimize sahip çıkmalı ve başkaları hakkında kötü konuşmaktan kaçınmalıyız. Unutulmamalıdır ki, Allah her şeyi bilendir ve her sözümüzden hesaba çekileceğimiz bir gün gelecektir.

Gıybetten uzak durarak, temiz bir kalple yaşamak ve ahiretimize zarar vermemek için, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) şu duasını sık sık tekrarlayabiliriz:

“Allah’ım! Dilimi, gözümü, kalbimi ve diğer uzuvlarımı kötü şeylerden koru. Beni hayırlı sözler söyleyen ve hayra yönlendiren kullarından eyle!” Amin.

iSLami Sohbet Odaları olarak  sizleri  iSLami Sohbetler Sitemizde keyifli şekilde karşılıyoruz . Sizlerle başka bir konuda görüşmek dileğiyle Sevgiler saygılar , Seviyeli  iSLami Sohbet Odaları Sitemize Hoşgeldiniz…